Effect 1- Een veilige openbare ruimte

Wat willen we bereiken?

De openbare ruimte vervult belangrijke functies die bijdragen aan het welzijn van mens, milieu, economie en natuur. Het beheer van de openbare ruimte dient een evenwichtig verdeelde aandacht te geven aan deze functies. We richten ons op integraal en kwaliteit gestuurd beheren van de openbare ruimte. Hiermee wordt een goed ingerichte, optimaal en duurzaam beheerde openbare ruimte beoogd die intact, schoon, veilig en groen is. De term ‘IBOR’ (‘Integraal Beheer Openbare Ruimte’) is de noemer waaronder gemeente Woudenberg deze ontwikkelingen schaart en deze dragen bij aan de visie van het programma Leefomgeving.

Integraal beheer openbare ruimte staat voor alle maatregelen om de openbare ruimte op de gewenste kwaliteitsniveau te krijgen en in stand te houden . Deze benadering gaat ervan uit dat de openbare ruimte als één geheel wordt ervaren en dat de inrichtings-, onderhouds- en gebruikskwaliteit bij elkaar moeten passen.

Kwaliteit van onderhoud, inrichting en gebruik openbare ruimte (alle aspecten):

A+=Zeer goed, A=Goed, B= voldoende, C=matig, D=slecht

We hanteren de B/C-norm voor de kwaliteit van de openbare ruimte.

In het groenbeleidsplan wordt onderscheid gemaakt in de volgende beeldkwaliteitsniveaus

Beeldkwaliteit: Functie:

A Kijkgroen

B Groenaankleding

B/C Recreatiegroen

C Natuurgroen

Wat gaan we ervoor doen?

IBOR

We blijven ons inzetten om de gehanteerde streefwaarde B/C voor de kwaliteit van de openbare ruimte te behouden. Dit doen we door middel van regulier beheer.

We geven uitvoering aan de herinrichting van formele en informele speellocaties in de wijken. De speellocaties in de wijken Nieuwoord (2018), De Grift (2019), Laanzicht (2020), Nico Bergsteijn (2022) en de voorbereidingen voor de wijk ’t Zeeland (2023) zijn reeds uitgevoerd. Dit jaar (2024) zal de herinrichting in de wijk ’t Zeeland worden uitgevoerd en in de wijk Het Groenewoud de nieuwe speellocatie Berkenlaan (onderdeel plan Nijverheidsweg) als laatste worden uitgevoerd. De herinrichting van de speellocaties komen tot stand in samenspraak met de bewoners (jong en volwassenen) van de wijken.

Samen met onze inwoners gaan we, op basis van het Groenbeleidsplan+, werken aan de thema’s die ons vandaag de dag bezig houden: klimaatadaptatie, natuur en biodiversiteit, innoveren en verduurzamen en burgerparticipatie. In het uitvoeringsplan staan de maatregelen om de doelen voor eerder genoemde thema’s op het gebied van openbaar groen en landschap te halen. Een deel van de maatregelen is door bezuinigingsmaatregelen on-hold gezet tot er betere tijden aanbreken.

Wel gaan wij invasieve exoten bestrijden in onze gemeente. Dit doen wij samen met de inwoners; zij zijn onze ogen buiten en helpen ons bij het opsporen van exoten. Fixi gebruiken wij voor de registratie. Inwoners bestrijden invasieve exoten op hun eigen grond en zo krijgen we het samen onder controle.

Begraven

De begraafplaats aan de Voorstraat wordt uitgebreid op de nieuwe uitleg. Fase 1 is reeds gerealiseerd. Nu, geheel volgens schema, wordt fase 2 gerealiseerd. Fase 2 zal voorzien in nieuwe particuliere graven. Verder zien wij het aantal begravingen op het oude gedeelte terug lopen terwijl er anderzijds een onderhoudsvraag is, om deze historie van Woudenberg voor de toekomst te bewaren. Hiervoor zal een adviesrapport worden opgesteld.

Wandelpaden

Het Klompenpad Broekerpad loopt door gemeente Woudenberg en Scherpenzeel. Dit is een gezamenlijk pad. De route van het Broekerpad loopt in Scherpenzeel voor een belangrijk deel over het industriegebied in Scherpenzeel. Het LEU (de coördinator) heeft van wandelaars vaker negatieve feedback gehad over het wandelgedeelte die over het industriegebied gaat. Deze huidige route past ook niet bij de doelstelling van het LEU, die juist historische, gesloten paden opnieuw wil openen.

Bij de gemeente Scherpenzeel bestaat er ook al meerdere jaren de wens om het pad een kwaliteitsimpuls te geven. In 2020 is hier een haalbaarheidsstudie naar geweest, waarbij door bezuinigingen bij de gemeente Woudenberg op dat moment het pad geen impuls kon worden gegeven. De voorgenomen kwaliteitsimpuls betekent een verbetering van het toeristische en recreatieve aanbod in beide gemeenten. De nieuwe route moet het pad meer variatie geven en bovendien veiliger zijn en meer historische punten aandoen. De kwaliteitsimpuls omvat naast het feitelijk omleggen van de route, ook het aanpassen van de wandelapp, site en drukwerk, verhalen verzamelen voor de verhaallijn en meer. De kwaliteitsimpuls wordt door de gemeenten gezamenlijk gerealiseerd.

Afval

Woudenberg wil een gemeente zijn die als rentmeester zorg heeft voor de aarde. We streven naar vermindering van de hoeveelheid grondstoffen die we gebruiken en naar hergebruik en recycling. Zo groeien we naar een steeds meer circulaire gemeente: een gemeente waarin afval zoveel mogelijk beperkt wordt en het afval dat toch ontstaat zoveel mogelijk wordt hergebruikt als grondstof voor nieuwe producten. Circulariteit vraagt om investeringen in een tijd dat veel andere zaken ook om aandacht, tijd en middelen vragen. Het college wil in het kader van circulaire economie dan ook inzetten op de samenwerking met Woudenbergse ondernemers en actieve participatie in de regio.

Het Grondstoffenbeleidsplan 2021-2025 (GSP) heeft de focus op het verminderen van de hoeveelheid te verbranden restafval per inwoner, maar ook op het verbeteren van de zuiverheid van de verschillende grondstoffen. Daarbij is het van belang dat het afval goed gescheiden wordt aangeboden, waarbij zo weinig mogelijk vervuiling in de grondstoffen aanwezig is. In lijn hiermee gaan we onder andere werken aan afvalpreventie, een betere afvalscheiding en meer recycling, beperken van het gebruik van wegwerpplastic en minder voedselverspilling. Om het goed scheiden van afval te stimuleren zal vooral ingezet worden op bewustwording bij de inwoners van Woudenberg door te informeren, te communiceren, te faciliteren en het bieden van maatwerk. Dit doen we in nauwe samenwerking met de inwoners van Woudenberg, SDW, ROVA, AVU en DES.

De komende jaren zal de gemeente inzetten op de volgende speerpunten:

Afvalpreventie.
Kwantiteit, het verder verlagen van de hoeveelheid te verbranden restafval per inwoner per jaar ten gunste van een nog hoger aanbod aan herbruikbare grondstoffen.
Kwaliteitsverbetering van de grondstoffen, met name bij pmd hebben we te maken met vervuiling. Hierdoor krijgen we afkeur van pmd met nadelige financiële gevolgen. Ook de kwaliteit van het gft heeft onze aandacht.
Verschillende ‘bewustwordingsacties’.
Verbetering serviceniveau, hierbij kan bijvoorbeeld gedacht worden aan het schoonhouden van de omgeving van de ondergrondse containers.
Kostenbeheersing: diverse externe factoren zoals de eerdergenoemde landelijke afvalverbrandingsbelasting en fluctuerende grondstofprijzen, zorgen er momenteel voor dat de afvalstoffenheffing onder druk staat. Er zal goed gekeken moeten worden naar mogelijkheden om de kosten beheersbaar te houden.

In het nog op te stellen uitvoeringsprogramma 2023/2025 zullen wij de diverse te ondernemen acties meer in detail beschrijven.

Er is een aantal externe ontwikkelingen welke de richting en reikwijdte van het gemeentelijk beleid mede bepalen. We benoemen enkele belangrijke ontwikkelingen:

Europees, landelijk, regionaal en lokaal is er steeds meer aandacht en draagvlak voor afvalpreventie en circulariteit, ook onder inwoners. Dat er iets moet gebeuren in het kader van afvalpreventie en circulariteit van grondstoffen wordt breed gedeeld. Tegelijkertijd verbreden de mogelijkheden voor hergebruik en recycling zich door snelle technologische ontwikkelingen. Als voorbeeld hiervan is onze partner Cirkelwaarde met ARN een innovatietraject gestart om luierafval, dat gescheiden is ingezameld, op nieuwe wijze te verwerken.
Producenten worden steeds meer verantwoordelijk voor hun product, als dat in de afvalfase belandt. De landelijke overheid heeft bijvoorbeeld recent producentenverantwoordelijkheid ingevoerd voor textiel en matrassen en datzelfde wordt voor luiers overwogen. Deze producentenverantwoordelijkheden hebben vermoedelijk impact op het aanbod bij de gemeentelijke voorzieningen.
De markt van afval en grondstoffen is sterk in beweging en daardoor fluctueren de opbrengsten en verwerkingskosten. AVU houdt dit goed voor ons in de gaten met als inzet hoge opbrengst en lage verwerkingskosten.
De kosten voor verwerking van grondstoffen en van restafval, nemen verder toe. Verwerkers vragen hogere verwerkingstarieven onder meer vanwege de toenemende vervuiling in de grondstoffen, die de kosten voor goede verwerking opdrijft. Verwerkers stellen in dit verband steeds hogere kwaliteitseisen aan het te accepteren materiaal. Dit zien we zeer nadrukkelijk bij het pmd, maar ook bij bijvoorbeeld gft waar verwerkers strenger letten op vervuiling vanwege de invloed ervan op de verwerkingskosten en de kwaliteit van het compost. Ook dit leidt dat een toename van de verwerkingskosten;
De verwerkingskosten van restafval stijgen onder meer door de verhoging van de afvalstoffenbelasting die de landelijke overheid heeft ingevoerd. Deze belasting zal de komende jaren naar verwachting verder stijgen waardoor de verbranding van restafval steeds duurder wordt. Daarbij komt dat er vanaf 2025 een extra CO2 heffing wordt opgelegd voor verbranding van het restafval. In combinatie met afnemende opbrengsten en ondanks volledige aandacht voor kostenbeheersing kan dit er helaas toe leiden dat de afvalstoffenheffing gaat toenemen.
De oorlogssituatie in Oekraïne, de al langer bestaande krapte op de grondstoffenmarkt en arbeidsmarkt en aanhoudende inflatie kunnen zorgen voor forse prijsstijgingen. Op dit moment wordt de situatie als niet-stabiel ingeschat, waardoor de impact voor 2024 onvoldoende is te overzien om een betrouwbare forecast te maken.