Effect 1- gezondere leefstijl

Wat wilden we bereiken?

We willen bereiken dat meer inwoners een positieve, gezonde leefstijl hebben en dat meer inwoners duurzaam maatschappelijk actief zijn, hun talent ontwikkelen en zich deel voelen uitmaken van de samenleving en/of zich daarvoor inzetten. We werken daarbij zoveel mogelijk volgens het concept ‘positieve gezondheid’, waarbij we vooral uitgaan van het potentieel van de mensen en zijn of haar vermogen om met veranderende omstandigheden om te kunnen gaan. Door zo vroeg mogelijk (de kans op) problemen te signaleren en waar mogelijk collectieve en laagdrempelige ondersteuning aan te bieden, willen we de kans op zwaardere problematiek verminderen. Ook willen we optimale ontwikkelkansen voor jeugdigen aanbieden zodat een goede basis voor de toekomst wordt gelegd. Om dit alles te realiseren werken we samen met inwoners, maatschappelijke partners, verenigingen, kerken, vrijwilligers en zorgprofessionals.

Wat hebben we daarvoor gedaan?

In 2024 zijn we verder gegaan met de uitvoering van de doelen uit het Sportakkoord II. We hebben de zes landelijk vastgestelde ambities uit het akkoord voortgezet: Inclusie en diversiteit, Sociaal veilige sport, Vitale sportaanbieders, Vaardig in bewegen, Ruimte voor sport en bewegen en de Maatschappelijke waarde van topsport.

Een voorbeeld hiervan is het plan van aanpak Sociaal veilige sport, waarbij de basiseisen voor een sociaal veilige sportomgeving in Woudenberg zijn geïmplementeerd. Centrum Veilige Sport Nederland heeft vier basiseisen opgesteld: een verenigingsbrede gedragscode, een vertrouwenscontactpersoon binnen de club, een Verklaring Omtrent het Gedrag voor vrijwilligers, en vakkundig geschoolde trainer-coaches. Bij verschillende verenigingen is in 2024 succesvol gewerkt aan de implementatie van deze basiseisen.

Vorig jaar zijn de Woudenbergse zomer- en winterweken met allerhande sportieve en culturele activiteiten voor de jeugd en jongeren georganiseerd. Kinderen uit gezinnen met een lager inkomen kregen hierbij als eerste de kans om zich in te schrijven, zodat zij zeker aan deze gratis activiteiten konden deelnemen. Het Jeugdfonds Sport en Cultuur leverde een bijdrage aan het organiseren van extra activiteiten op het gebied van sport en cultuur.

In juni 2024 keurde de gemeenteraad een krediet van € 65.000,- goed voor onderzoek naar sportaccommodaties en daar zijn de eerste stappen in gezet. In september 2024 heeft de gemeenteraad goedkeuring gegeven voor een subsidie van € 150.000,- voor de Tennis- en Padelvereniging voor de realisatie van een padelhal. Deze subsidie is in 2025 uitbetaald. Daarnaast stemde de gemeenteraad in dezelfde raadsvergadering in met een krediet van €50.000,- voor de ontwikkeling van het sport- en spelgedeelte van de Zuidelijke Dorpsrand.”

In augustus werd de tweede editie van de Woudenbergse Wielerronde en Dikkebandenrace georganiseerd. De buurtsportcoaches hebben dit evenement samen met vrijwilligers (via een stichting) opgezet en het tot een succes gemaakt. De wedstrijd is erkend als een landelijke KNWU-wedstrijd, en een deel van de opbrengst is gedoneerd aan het Jeugdfonds Sport en Cultuur.

In het kader van het Gezond en Actief Leven Akkoord (GALA) heeft het Rijk financiële middelen beschikbaar gesteld om, door middel van integrale samenwerking tussen verschillende partijen uit het sociale en medische domein, intensief in te zetten op preventie. Deze integrale aanpak heeft als doel onder andere het lokaal terugdringen van gezondheidsachterstanden, met speciale aandacht voor kwetsbare doelgroepen.

In 2024 heeft Woudenberg zich gericht op het versterken van bestaande interventies zoals valpreventie en Centering Pregnancy, maar ook nieuwe initiatieven zijn opgestart. Een voorbeeld hiervan is de ketenaanpak Kansrijke Start, waarvoor een lokale werkgroep is gevormd, bestaande uit professionals en vrijwilligersinitiatieven uit het medisch domein, de basisvoorzieningen en de gemeente. Samen stelden zij een plan van aanpak op, met als focus signalering, participatie van de doelgroep en het versterken van samenwerkingsverbanden.

In de verdere uitvoering van het GALA is er met behulp van de JOGG-interventie gewerkt aan een leefstijltransitie van ongezond naar gezond bij kinderen van 0 tot 18 jaar. Als resultaat heeft één basisschool in Woudenberg het predicaat "Gezonde School" behaald, en drie andere basisscholen hebben stappen gezet om dit predicaat in Q1 2025 te ontvangen.

Met de SPUK GALA-subsidie heeft Woudenberg in 2024 ook het programma Welzijn op Recept voortgezet. Dit programma biedt een alternatief voor mensen met psychosociale klachten: in plaats van medicatie voorschrijven, verwijst de huisarts patiënten door naar een welzijnscoach van de Kleine Schans. In 2024 zijn meer dan 50 mensen doorverwezen, en zorgpartijen zijn positief over de effectiviteit van deze interventie.

Vanuit het Rijk zijn er middelen beschikbaar gesteld voor de uitvoering van het Integraal Zorgakkoord (IZA), specifiek voor ambtelijke inzet ten behoeve van het regioplan Eemland. Dit regioplan draagt bij aan het doel van het IZA: het behouden van zorg die goed, toegankelijk en betaalbaar is voor de toekomst. Zowel regionaal als lokaal is in samenwerking met gemeenten de GGDrU, professionals uit het medisch domein, de uitvoeringsorganisaties (bij ons Coöperatie De Kleine Schans) en betrokkenen uit de basisvoorzieningen gewerkt aan het verbeteren van de samenwerking, het opzetten van ketenaanpakken en het ontwikkelen van interventies op het gebied van psychische kwetsbaarheid, overgewicht en gezond gedrag, een kansrijke start en preventie. Onder meer door middel van de ketenaanpak Kind naar Gezond Gewicht en de werkgroep Mentale Gezondheid bij Jongeren en Middelengebruik.

Het Toegankelijkheidspanel, bestaande uit betrokken inwoners met fysieke, psychische, auditieve en visuele beperkingen, heeft in 2024 meegedacht en geadviseerd over fysieke en sociale toegankelijkheidskwesties. Zij hebben, net als verschillende instanties en inwoners ook ideeën ingebracht voor de Lokale Inclusie Agenda die in 2025 afgerond wordt.

Opvang van Oekraïense vluchtelingen

Sinds het uitbreken van de oorlog in Oekraïne is de gemeente actief betrokken bij de opvang van ontheemden. In 2024 boden we op zes verschillende gemeentelijke opvanglocaties onderdak aan circa 260 Oekraïense vluchtelingen. Voor deze opvang ontvangen we een rijksvergoeding per persoon per dag.

De huidige Regeling Tijdelijke Bescherming (RTB) loopt tot en met maart 2026. Wat daarna volgt, is nog onduidelijk: zowel de situatie in Oekraïne als de verblijfsstatus van de betrokkenen kent veel onzekerheden. In onze aanpak streven we naar zoveel mogelijk stabiliteit. We sluiten huurcontracten voor opvanglocaties zoveel mogelijk af voor langere periodes, met jaarlijkse opzegmogelijkheden, zodat we het financiële risico kunnen beperken.

Ook op personeelsvlak zien we deze spanningsbalans terug. Het uitvoeringsteam bestaat grotendeels uit medewerkers met tijdelijke contracten. Hoewel we graag inzetten op continuïteit en stabiliteit in het team, maakt het gebrek aan langjarige zekerheid het lastig om vaste arbeidsovereenkomsten aan te bieden.

We blijven de ontwikkelingen op nationaal en Europees niveau nauwgezet volgen en zoeken voortdurend naar de juiste balans tussen flexibiliteit en duurzaamheid in het programma Opvang in Woudenberg.

Asielzaken

Op 1 februari 2024 trad de Spreidingswet in werking, waardoor iedere gemeente een verplichte taakstelling kreeg om zo de opvang van asielzoekers gelijkmatig over het land te verdelen. De gemeente Woudenberg kreeg voor 2025 de taakstelling voor het opvangen van 94 asielzoekers, waaronder acht alleenstaande minderjarige vluchtelingen (AMV’s). Er werd een programmateam ingesteld dat als taak kreeg om deze opvangplekken te realiseren. In de ontwerpfase zijn mogelijke locaties in onze gemeente onderzocht, waarbij gekeken is naar de beschikbare ruimte op het terrein, mogelijkheden voor de Utrechtse aanpak, verkeersveiligheid en de voorbereidingen die op het perceel nodig zouden zijn om een opvanglocatie te realiseren. Dit leidde tot de keuze voor een voorkeurslocatie. Vervolgens is de samenwerking gezocht met een ontwerp- en adviesbureau voor strategische ruimtelijke vraagstukken. Zij hebben meegedacht over de mogelijkheden van de locatie (terrein en ligging) en oplossingen voor risico’s op het gebied van o.a. verkeersveiligheid. Met hen is toegewerkt naar een vlekkenplan waarin asielopvang, wonen, maatschappelijke functies en bedrijfshuisvesting werden meegenomen. Op 20 december 2024 volgde het definitieve verdeelbesluit waaruit bleek dat de gemeente Woudenberg in 2025 vrijgesteld werd van de verplichting om asielzoekers op te vangen. Deze uitzondering werd toegekend vanwege de enorme inspanningen die de gemeente en de Woudenbergse gemeenschap de afgelopen jaren heeft geleverd bij de opvang van Oekraïense vluchtelingen. Naar aanleiding van het verdeelbesluit heeft het college besloten in de huidige cyclus van de Spreidingswet, die loopt tot 1 januari 2026, geen asielopvangplekken te realiseren.