Maatschappelijk effect 1

Wat wilden we bereiken?

Binnen Woudenberg streven we naar een zo goed mogelijk leefklimaat voor iedereen en zetten vol in op de energietransitie. Dat doen we samen met inwoners en organisaties zoals de Stichting Duurzaam Woudenberg (SDW), coöperatie ZonopWoudenberg, Omnia Wonen en projectontwikkelaars. We werken aan vier grote duurzaamheidsthema’s, te weten energietransitie, klimaatadaptatie, circulaire economie en biodiversiteit. We blijven inzetten op bewustwording en kennisdelen.

Wat hebben we ervoor gedaan?

Voor het monitoren van de verduurzaming van gemeentelijke organisatie hebben we een CO2-voetafdruk op laten stellen. Hiermee is inzicht verkregen in de uitstoot en reductiemogelijkheden van CO2 voor de gemeentelijke organisatie. Deze worden verwerkt in het nog op te stellen plan van aanpak voor het verduurzamen van de gemeentelijke organisatie (verwacht Q1 2025).

We nemen onze verantwoordelijkheid met de uitvoering van onder andere de RES, de transitievisie warmte, het groenbeleidsplan en het duurzaamheidsbeleid. Op deze manier wordt vormgegeven aan de 4 duurzaamheidsthema’s. Het uitvoeringsplan aanpak duurzaamheid 2024 – 2030 is vastgesteld. Hierin wordt een overzicht gegeven van de werkzaamheden die de verschillende thema’s raken (energietransitie, klimaatadaptatie, circulaire economie en biodiversiteit).

De regionale energiestrategie (RES) is in ontwikkeling. Naar aanleiding van de PlanMER Wind van de provincie is in juli door de raad besloten ruimte te bieden om maximaal 10 ha zon op land te realiseren. 8 ha rest- en agrarische gronden en 2ha in kader van Oer A12.

Vanuit de warmtetransitie, het belang van energie besparing en bestrijding energie armoede stimuleren we verduurzaming van bestaande huizen door samen met de energiecoaches van SDW een versnelling te brengen in een wijkgerichte aanpak. Ondersteunend daaraan is de campagne “Energie in Woudenberg”, waarin huiseigenaren worden ondersteund in het verduurzamen van hun woning.

In 2024 hebben de energiecoaches ongeveer 200 huishoudens geadviseerd, waarvan 148 huurders in het laatste kwartaal. Zij kregen ondersteuning bij energiebesparing door middel van kleine besparende maatregelen (t.w.v. max €70), een energiedisplay, gedragstips en (voor de groep met een minimaregeling) vervanging van energie-intensief witgoed, gefinancierd via de SpUk aanpak energiearmoede. Daarnaast zijn zo’n 45 huiseigenaren geadviseerd over het nemen van kleine en grote energiebesparende maatregelen. Vanuit de transitievisie warmte zijn samen met lokale initiatieven verkenningen gestart naar alternatieve bronnen van warmte en energieopwekking. Zo wordt bijvoorbeeld gekeken naar het potentieel van aquathermie uit de Grift en loopt er een haalbaarheidsonderzoek naar de mogelijkheden van solarcarports met laadfaciliteiten voor elektrisch vervoer. Daarnaast zijn de mogelijkheden van riothermie onderzocht, maar heeft tot nu toe niets opgeleverd. Gelet op het risico van netcongestie is een quickscan uitgevoerd naar passende warmte oplossingen voor Hoevelaar fase 3. Daarbij is blijvend aandacht besteed aan de bewustwording, bijvoorbeeld door WAUW!denberg, energiecafé, en andere activiteiten.

Als gemeente zijn wij een samenwerking met 20 andere gemeenten in de provincie aangegaan om het Energie Diensten Centrum (EDC) voor particulieren op te zetten. Hiermee kunnen krachten, middelen en kennis van gemeenten gebundeld worden. Dit leidt tot betere resultaten van projecten in de hele regio. Een van deze projecten is een meerjarige collectieve ontzorging (MCO) voor isolatiemaatregelen voor eigenaar-bewoners.

In 2024 is het Soorten Management Plan (SMP) opgesteld en heeft de provincie op basis daarvan een ontheffing verleend. Wat helpt om de isolatiewerkzaamheden op een natuurvriendelijke manier gemakkelijker, sneller en goedkoper uit te voeren. Het verder inbedden in de werkprocessen is de volgende stap.

In 2024 heeft de kwartiermaker circulaire economie, een uitvoeringsplan circulaire economie opgesteld waarin is beschreven op welke wijze Woudenberg kan bijdragen aan de ambitie van het Rijk om in 2050 een volledige circulaire economie te hebben en het thema binnen en buiten de gemeentelijke organisatie onder de aandacht te brengen.

Vanuit dit programma zijn de volgende acties al uitgevoerd:

• Begin 2024 stond het repaircafé centraal en hebben we via socialmedia aandacht gegeven aan het thema repareren. Het repaircafé is eenmalig op de zaterdag georganiseerd, zodat inwoners extra in de gelegenheid waren om het repaircafé te bezoeken.
• In oktober een campagne over GFT. We stimuleerden inwoners om GFT tot bloei te brengen door er zelf, in eigen tuin, compost van te maken.
• Als gemeente hebben we afspraken gemaakt met de plaatselijke moestuinen. Wekelijks halen zij de koffiedik op van het gemeentehuis om er compost van te maken. Op deze manier draagt de gemeente bij door afval lokaal in te zetten als grondstof.
• Iedere pasgeboren baby in Woudenberg kreeg een wasbare zwemluier. Op deze manier kunnen ouders laagdrempelig kennismaken met de wasbare luier.

Verder is in 2024 gestart met het verduurzamingsplan van het gemeentehuis. Hier is input voor verzameld en wordt in 2025 verder uitgewerkt.

Wij zijn daarnaast actief in het netwerk van de cirkelalliantie regio Utrecht. Hierin werken we met andere gemeenten samen. Op deze manier houden we elkaar op de hoogte, delen we de mogelijkheden met elkaar en werken we samen aan diverse projecten. Het stelt ons als gemeente ook in staat om deel te nemen aan onderzoeken en gezamenlijke verkenningen op verschillende thema’s binnen de circulaire economie.

Wij hebben ons ingezet voor de uitvoering van de afspraken die zijn opgenomen in het Schone Lucht Akkoord. De Gemeente Woudenberg wil meer bewustwording creëren bij inwoners en hen informeren over wat zij ook zelf kunnen doen om bij te dragen aan een betere luchtkwaliteit.

Op het gebied van de energietransitie hebben wij ons op verschillende manieren ingezet om bedrijven te ondersteunen en bewustwording te creëren, met een specifieke focus op de gevolgen van netcongestie en verduurzaming. Dit gebeurt door het verkennen van mogelijkheden en het bieden van ondersteuning waar nodig en haalbaar, met oog voor een duurzame en toekomstbestendige energievoorziening. Zo is tijdens de bedrijvenavond in maart 2024 het thema netcongestie onder de aandacht gebracht, een onderwerp dat steeds relevanter wordt voor ondernemers. Samen met de noodzaak van verduurzaming en het feit dat een HUB of andere vorm van samenwerking problemen kan verminderen. Inmiddels is er vanuit Provincie Utrecht een hubregisseur aangesteld. Samen met deze regisseur, de coöperatie ZonOpWoudenberg en een aantal ondernemers verkennen wij de mogelijkheden voor een energiehub op bedrijventerrein Parallelweg. In 2025 worden verdere inzichten verwacht over de haalbaarheid en potentie hiervan. Ook is er in 2024 samen met regiogemeenten, VNO-NCW en de Federatie Bedrijvenkringen (FBK) gekeken naar de oprichting van een Expertiseloket Energie Regio Amersfoort (EERA). Dit loket zou bedrijven kunnen ondersteunen bij vragen over de energietransitie en hen voorzien van deskundig advies. In 2025 wordt inzichtelijk of dit loket wordt opgericht.