Maatschappelijk effect 1: Ondersteunen van meer duurzaamheid voor mens, milieu en markt
Wat wilden we bereiken?
Binnen Woudenberg streven we naar een zo goed mogelijk leefklimaat voor iedereen en zetten vol in op de energietransitie. Dat doen we samen met inwoners en organisaties zoals de Stichting Duurzaam Woudenberg (SDW), coöperatie ZonopWoudenberg, Omnia Wonen en projectontwikkelaars. We werken aan vier grote duurzaamheidsthema’s, te weten energietransitie, klimaatadaptatie, circulaire economie en biodiversiteit. We blijven inzetten op bewustwording en kennisdelen.
Wat hebben we ervoor gedaan?
Voor het monitoren van de verduurzaming van gemeentelijke organisatie hebben we tot nu toe gebruik gemaakt van de lokale duurzaamheidsmeter. Het instrument is inmiddels gedateerd. Met het opstellen van een CO2-voetafdruk wordt inzicht verkregen in de uitstoot en reductiemogelijkheden van CO2 voor de gemeentelijke organisatie. In 2023 is gestart met de voorbereidingen.
We nemen onze verantwoordelijkheid met de uitvoering van onder andere de RES, de transitievisie warmte, het groenbeleidsplan en het duurzaamheidsbeleid. Op deze manier wordt vormgegeven aan de 4 duurzaamheidsthema’s. Er werd gewerkt in het ontwikkelteam duurzaamheid aan het uitvoeringsprogramma aanpak duurzaamheid, waar medewerkers voor alle pijlers (energietransitie, klimaatadaptatie, circulaire economie en biodiversiteit) zitting in hebben.
De regionale energiestrategie (RES) is in ontwikkeling. In 2023 is de herijking (RES 2.0) vastgesteld en hebben wij als regio geconstateerd dat de ontwikkeling van duurzame opwek stagneert. De netcongestie voor grootverbruik en levering beperkt de mogelijkheden. Samen met Rijkswaterstaat en de aanliggende gemeenten is een intentieverklaring getekend voor de verdere planvorming van een zonnelint langs de A12. Vanuit de warmtetransitie, het belang van energie besparing en bestrijding energie armoede zetten wij blijvend in op zon-op-dak en stimuleren we verduurzaming van bestaande huizen door samen met de energiecoaches van SDW een versnelling te brengen in een wijkgerichte aanpak. Ondersteunend daaraan is de campagne “Energie in Woudenberg”, waarin huiseigenaren worden ondersteund in het verduurzamen van hun woning. Energiecoaches hebben in 2023 meer dan 50 huishoudens geadviseerd in het nemen van maatregelen. Dit kunnen kleine en grotere isolerende maatregelen in huizen van Woudenbergers zijn, en is niet alleen gericht op (sociale) huurwoningen, maar juist ook op huishoudens met een laag inkomen en die in het bezit zijn van koopwoningen die matig geïsoleerd zijn. Met subsidie vanuit de provincie zijn 20 huishoudens met een lage WOZ-waarde en laag inkomen kunnen voorzien van een gratis isolatiemaatregel (muur of vloer). De tijdelijke ontheffing en voorbereiding van het Soorten Management Plan (SMP) helpt om de isolatie werkzaamheden op een natuurvriendelijke manier gemakkelijker, sneller en goedkoper uit te voeren. .
Vanuit de transitievisie warmte, zijn samen met lokale initiatieven verkenningen gestart naar alternatieve bronnen van warmte en energieopwekking. Zo wordt bijvoorbeeld gekeken naar het potentieel van aquathermie en naar de mogelijkheid van een solarcarport met laadfaciliteiten voor elektrisch vervoer en de mogelijkheden van riothermie. Daarbij is blijvend aandacht besteed aan de bewustwording, bijvoorbeeld door WAUW!denberg, energiecafé, en andere activiteiten.
Als gemeente zijn wij een samenwerking met 20 andere gemeenten in de provincie aangegaan om het Energie Diensten Centrum (EDC) voor particulieren op te zetten. Hiermee kunnen krachten, middelen en kennis van gemeenten gebundeld worden. Dit leidt tot betere resultaten van projecten in de hele regio. Een van deze projecten is een meerjarige collectieve ontzorging (MCO) voor isolatiemaatregelen voor eigenaar-bewoners.
In 2023 is er een kwartiermaker circulaire economie aangesteld, om te verkennen op welke wijze Woudenberg kan bijdragen aan de ambitie van het Rijk om in 2050 een volledige circulaire economie te hebben en het thema binnen en buiten de gemeentelijke organisatie onder de aandacht te brengen.
Van september t/m eind januari 2024 zijn er campagnes geweest voor de inwoners van Woudenberg om verschillende thema's onder de aandacht te brengen. Denk aan: preventie van luiers, minder plastic, de kledingruil (i.s.m. ondernemers), de campagne rondom de feestdagen waarin duurzaam inpakken werd gestimuleerd en in januari de extra repaircafé editie om repareren van spullen te promoten.
De gemeente Woudenberg geeft bij iedere pasgeboren baby een wasbare zwemluier als cadeau.
Bij de DES is een presentatie gegeven over de campagne rondom de feestdagen en tijdens de kerstborrel van de BSW zijn de bedrijven geïnformeerd over de aankomende wetgeving rondom het CSRD.
Binnen de gemeentelijke organisatie wordt hard gewerkt aan de bewustwording onder de medewerkers en het introduceren van de ambitiewebben waarin duurzaamheid het gespreksonderwerp is voordat er wordt gestart met een project. Daarnaast is in kaart gebracht welke grondstoffen er op het gemeentehuis worden gebruikt en is er inzichtelijk gemaakt hoeveel afval er het gemeentehuis verlaat.
Ook zijn we als gemeente verbonden aan de cirkelalliantie regio Utrecht. Hierin werken we met andere gemeenten samen, zodat we gezamenlijk onze kennis kunnen uitwisselen met elkaar. Al deze opgedane kennis en inzichten resulteren in 2024 een uitvoeringsprogramma en de vergezichten voor een circulair Woudenberg in 2050.
De gemeente Woudenberg zet zich in voor de uitvoering van de afspraken die zijn opgenomen in het Schone Lucht Akkoord. De Gemeente Woudenberg wil meer bewustwording creëren bij inwoners en hen informeren over wat zij ook zelf kunnen doen om bij te dragen aan een betere luchtkwaliteit.