Maatschappelijk effect 1 – Gezondere leefstijl van de inwoners en meer maatschappelijk en sociaal actieve inwoners
Wat wilden we bereiken?
We wilden bereiken dat meer inwoners een positieve, gezonde leefstijl hebben en dat meer inwoners duurzaam maatschappelijk actief zijn, hun talent ontwikkelen en zich deel voelen uitmaken van de samenleving en/of zich daarvoor inzetten. We hebben daarbij zoveel mogelijk volgens het concept ‘positieve gezondheid’ gewerkt, waarbij we vooral uit zijn gegaan van het potentieel van de mensen en zijn of haar vermogen om met veranderende omstandigheden om te kunnen gaan. Door zo vroeg mogelijk (de kans op) problemen te signaleren en waar mogelijk collectieve en laagdrempelige ondersteuning aan te bieden, wilden we de kans op zwaardere problematiek verminderen. Ook wilden we optimale ontwikkelkansen voor jeugdigen aanbieden zodat een goede basis voor de toekomst wordt gelegd. Om dit alles te realiseren werkten we samen met inwoners, maatschappelijke partners, verenigingen, kerken, vrijwilligers en zorgprofessionals.
Wat hebben we daarvoor gedaan?
In 2023 zijn we verdergegaan met de realisatie van de doelen uit het sport- en leefstijlakkoord. Het sportakkoord is herijkt en we hebben ingezet op continuering van de eerdere doelstelling en het toevoegen van nieuw aanbod waaraan gezamenlijk met maatschappelijke partners wordt gewerkt. Dit in lijn met de zes landelijk vastgestelde ambities uit het sportakkoord (Inclusie en diversiteit, Sociaal veilige sport, Vitale sportaanbieders, Vaardig in bewegen, Ruimte voor sport en bewegen, Maatschappelijke waarde van topsport). Een voorbeeld hiervan is de inzet van een clubkadercoach voor de sportverenigingen waardoor trainers en coaches begeleiding ontvangen op didactisch en pedagogisch gebied. In de verdere realisatie van het leefstijlakkoord hebben we met behulp van de interventie van JOGG (jongeren op gezond gewicht), ingezet op een leefstijltransitie, van ongezond naar gezond, bij kinderen van 0 t/m 18 jaar. Een resultaat hiervan is dat één van de basisscholen het predicaat "Gezonde School" heeft ontvangen. Een ander voorbeeld is de start van 'de Woudlopers', waar inwoners worden gestimuleerd zijn/haar fysieke, mentale of sociale gezondheid te bevorderen door te wandelen onder begeleiding van een diëtist, fysiotherapeut en buurtsportcoach.
Binnen het thema inclusie hebben we in 2023 de samenwerking opgezocht met de Woudenbergse sportclubs, trainers en de jeugdige sporters. Er is een plan van aanpak opgesteld om samen een vuist tegen discriminatie te vormen, met als doel een positief effect op het sportklimaat en gevoel van sociale veiligheid in de club te bewerkstelligen. Deelnemende trainers zijn in het afgelopen jaar geschoold om het gesprek met hun sporters aan te kunnen gaan over discriminatie, bestaande vooroordelen en inclusie om zo de acceptatie te vergroten.
Het college is cultuur- en sportverenigingen tegemoet gekomen met energiecompensatie vanwege de sterk gestegen energierekeningen. In 2023 hebben vier verenigingen eenmalig een bedrag hiervoor ontvangen.
Met behulp van de SPUK (specifieke uitkering) ‘gezonde leefstijl en mentale vitaliteit’ van het Rijk hebben we ook in 2023 uitvoering geven aan Welzijn op recept. Dit is een alternatief voor mensen met psychosociale klachten. In plaats van het 'traditionele pilletje' voor te schrijven, verwijst de huisarts deze patiënten door naar een welzijnscoach. In 2023 zijn er meer dan 70 mensen doorverwezen en zijn de zorgpartijen enthousiast over deze interventies.
Vanuit het Gezond en Actief Leven Akkoord (GALA) heeft het Rijk financiële middelen beschikbaar gesteld om vanuit een integrale samenwerking met verschillende partijen uit het sociale en medische domein intensief met preventie aan de gang te gaan. Deze integrale benadering moet bijdragen aan onder andere het lokaal terugdringen van gezondheidsachterstanden, met speciale aandacht voor de doelgroep kwetsbaren. Woudenberg heeft zich in 2023 gericht op het verstevigen van bestaande interventies zoals 'Woudenberg beweegt' en 'Buurtgezinnen', maar er zijn ook nieuwe initiatieven opgestart. Een voorbeeld daarvan is de ontwikkeling van de ketenaanpak valpreventie. Er is een lokale werkgroep gestart bestaande uit huisartsen, fysiotherapeuten, buurtsportcoaches, diëtist, de ergotherapeut en de gemeente. Gezamenlijk is er een plan van aanpak opgesteld waarvan de eerste pilot in december 2023 heeft plaatsgevonden. De eerste resultaten warenpositief, zowel volgens de zorgprofessionals als de 35 deelnemende inwoners.
Vanuit het rijk zijn ten behoeve van het Integraal Zorgakkoord (IZA) middelen beschikbaar gesteld voor ambtelijke inzet voor het opstellen van het regioplan Eemland. Dit regioplan is opgeleverd in december 2023 en is het vertrekpunt voor de benodigde samenwerking en geeft richting aan het doel van de IZA: het goed, toegankelijk en betaalbaar houden van de zorg van de toekomst. Door betere samenwerking en het anders organiseren van zorg, komen inwoners op het juiste moment op de juiste plek terecht voor ondersteuning en zorg.
Publieke gezondheid is meer dan niet ziek zijn: het gaat ook over het bevorderen van gezondheid door aandacht voor gezond gedrag en preventie. Samen met de GGDrU is in 2023 een start gemaakt met invulling te geven aan de preventieketen Kansrijke start. Kansrijke start is een preventieketen die zich richt op de periode voor de zwangerschap, de zwangerschap en de periode daarna. Het doel is een lokale coalitie te starten waarbij professionals in het medische en sociale domein samenwerken en kwetsbare gezinnen ondersteunen zodat kinderen kansrijk kunnen opgroeien.
Het inclusiviteitspanel is later gestart dan verwacht maar is positief van start gegaan. Samen met de panelleden zoeken we naar een passende inclusieve werkvorm. Het college betrekt graag de jongeren uit Woudenberg actief bij de ontwikkeling van beleid. Het animo onder jongeren hiervoor blijft gering maar we blijven hier op inzetten.