Effect 1- Een veilige openbare ruimte

Wat wilden we bereiken?

De openbare ruimte vervult belangrijke functies die bijdragen aan het welzijn van mens, milieu, economie en natuur. Het beheer van de openbare ruimte dient een evenwichtig verdeelde aandacht te geven aan deze functies. We richten ons op integraal en kwaliteit gestuurd beheren van de openbare ruimte. Hiermee wordt een goed ingerichte, optimaal en duurzaam beheerde openbare ruimte beoogd die intact, schoon, veilig en groen is. De term ‘IBOR’ (‘Integraal Beheer Openbare Ruimte’) is de noemer waaronder gemeente Woudenberg deze ontwikkelingen schaart en deze dragen bij aan de visie van het programma Leefomgeving.

Integraal beheer openbare ruimte staat voor alle maatregelen om de openbare ruimte op de gewenste kwaliteitsniveau te krijgen en in stand te houden . Deze benadering gaat ervan uit dat de openbare ruimte als één geheel wordt ervaren en dat de inrichtings-, onderhouds- en gebruikskwaliteit bij elkaar moeten passen.

Kwaliteit van onderhoud, inrichting en gebruik openbare ruimte (alle aspecten):

We hanteren de B/C-norm voor de kwaliteit van de openbare ruimte.

In het groenbeleidsplan wordt onderscheid gemaakt in de volgende beeldkwaliteitsniveaus

Beeldkwaliteit:   Functie:

A                         Kijkgroen

B                         Groenaankleding

B/C                     Recreatiegroen

C                         Natuurgroen

Wat hebben we daarvoor gedaan?

We blijven ons inzetten om de gehanteerde streefwaarde B/C voor de kwaliteit van de openbare ruimte te behouden. Dit doen we door middel van regulier beheer.

We geven uitvoering aan de herinrichting van formele en informele speellocaties in de wijken. Na de speellocaties in wijk Nieuwoord, De Grift en Laanzicht is afgelopen jaar de wijk Nico Bergsteijn uitgevoerd.

In de jaren daarna verwachten we ook de overige wijken ('t Zeeland en Het Groene Woud) te voorzien van herziene formele en informele speellocaties. De herinrichting komt tot stand met de inwoners (jong en volwassenen) van de wijken.

Samen met onze inwoners werken we, op basis van het Groenbeleidsplan+, aan de thema’s die ons vandaag de dag bezig houden: klimaatadaptatie, natuur en biodiversiteit, innoveren en verduurzamen en burgerparticipatie. In het uitvoeringsplan staan de maatregelen om de doelen voor eerder genoemde thema’s op het gebied van openbaar groen en landschap te halen. Een deel van de maatregelen is door bezuinigingsmaatregelen on-hold gezet tot er betere tijden aanbreken. Er is (samen met partners) gewerkt aan het vergroten van het belang van klimaatbewustzijn en biodiversiteit in eigen tuin met verschillende acties zoals tegelwippen (tegel eruit, plantje erin) en Heuvelrugtuinen. Ook op eigen terrein vergroot en bewaakt de gemeente de biodiversiteit door de aanleg van een bijenlint met wilde bloemen en door het bestrijden van invasieve exoten zoals de eikenprocessierups en Aziatische duizendknopen. Op de oude spoordijk is natuurontwikkeling gedaan door de aanplant van gebiedseigen struiken en het stimuleren van een diverse kruidenlaag.

Afval en grondstoffen

Woudenberg wil een gemeente zijn die als rentmeester zorg heeft voor de aarde. We streven naar vermindering van de hoeveelheid grondstoffen die we gebruiken en naar hergebruik en recycling. Zo groeien we naar een steeds meer circulaire gemeente: een gemeente waarin afval zoveel mogelijk beperkt wordt en het afval dat toch ontstaat zoveel mogelijk wordt hergebruikt als grondstof voor nieuwe producten. Circulariteit vraagt om investeringen in een tijd dat veel andere zaken ook om aandacht, tijd en middelen vragen. Het college wil in het kader van circulaire economie dan ook inzetten op de samenwerking met Woudenbergse ondernemers en actieve participatie in de regio.

Conform het Grondstoffenbeleidsplan 2021-2025 (GSP) blijft de focus in het Uitwerkingsplan Grondstoffenbeleid 2024-2025 met name op afvalpreventie en kwaliteit van grondstoffen. Ook worden maatregelen uitgevoerd, welke gericht zijn op bewustwording en gedragsverandering en verbetering van het serviceniveau. Ondanks externe factoren die prijsverhogend kunnen zijn, blijft ook goed gekeken worden naar mogelijkheden om de kosten beheersbaar te houden.

Waar staat de gemeente afgezet tegen de beleidsdoelstellingen?

Jaarlijks rapporteert onze afvalinzamelaar ROVA de belangrijkste resultaten van het voorgaande jaar, in de grondstoffenmonitor. In 2023 is de grondstoffenmonitor 2022 opgesteld. De belangrijkste conclusies hieruit zijn:

• Het restafvalaanbod is na de invoering van diftar in 2016 al enkele jaren stabiel rond 70 kilo per inwoner. In 2022 was het restafvalaanbod 71 kilo per inwoner. Hiermee voldoet de gemeente ruimschoots aan de landelijke VANG-doelstelling van 100 kilo per inwoner in 2020. In het herijkte uitvoeringsprogramma VANG (2021-2025) is geen streefgetal voor het aanbod huishoudelijk restafval in kilo per inwoner meer opgenomen.
• Het scheidingspercentage is na de invoering van diftar in 2016 ook al enkele jaren stabiel rond 80%. In 2022 was het scheidingspercentage 81%. Hiermee voldoet de gemeente ruimschoots aan de landelijke VANG-doelstelling van 75% in 2020. In het herijkte uitvoeringsprogramma VANG (2021-2025) hanteert men voor 2025 de in de Europese Kaderrichtlijn Afvalstoffen gestelde doelstelling van 55% recycling en voor 2030 60% recycling. In dit herijkte uitvoeringsprogramma VANG wordt aangegeven dat als de inzet van gemeenten hetzelfde is als de afgelopen jaren én de andere ketenspelers in de afzonderlijke ketens hun verantwoordelijkheden nemen de inzamelde stromen te recyclen, de in de Europese Kaderrichtlijn Afvalstoffen gestelde doelstellingen voor het aandeel huishoudelijk afval binnen bereik zijn.
• De afvalstoffenheffing is in 2022 in vergelijking met het gemiddelde van de ROVA-gemeenten hoger door onder andere hogere AVU-verwerkingstarieven voor (grof) huishoudelijk restafval. Maar door de afvalstoffenheffing naar 2023 en 2024 wordt niet of nauwelijks verhoogt. AVU bereidt een nieuwe aanbesteding van de verwerking van (grof) huishoudelijk afval voor, waardoor per 1 januari 2027 (ingangsdatum nieuwe contract) mogelijk lagere verwerkingstarieven gaan gelden.
• De indicatoren die een maat zijn voor de service geven geen aanleiding tot grote wijzigingen.

In deze grondstoffenmonitor wordt verder aangegeven dat de afkeur van PMD in 2022 2,4% is. Mede vanwege landelijk aangescherpte acceptatieregels is de afkeur in 2023 behoorlijk toegenomen. De afkeur was in de eerste drie kwartalen van 2023 63,23 ton, ofwel 15%. Hiermee heeft de gemeente 63 ton x € 245 inzamelvergoeding = € 15.500 inzamelvergoeding als inkomsten misgelopen en 63 ton x € 142 verwerkingskosten = € 9.000 verwerkingskosten moeten betalen. Over deze 3 kwartalen is dat een nadeel van € 24.500 en (na extrapolatie) op jaarbasis (bij dezelfde acceptatie-aanpak) € 32.750.

Wat hebben we gedaan?

Per 1 januari 2023 is de door de raad op 24 november 2022 vastgestelde “Afvalstoffenverordening Gemeente Woudenberg 2023” van kracht geworden. De hierin aan het college gedelegeerde uitvoeringsregels zijn per die datum middels een nieuw Uitvoeringsbesluit van kracht geworden.

Vanaf de tweede helft van 2023 zijn diverse afval-preventiecampagnes gevoerd:

• De “Alles behalve PMD” campagne, gericht op een duurzamere keuze dan een wegwerkverpakking.
• De ''Stof tot nadenken” campagne, gericht op duurzamere aankoop van textiel.
• De “Pieken doe je zo” campagne, gericht op duurzaam inpakken van cadeaus voor de feestdagen.
• De “Lekker Broekie” campagne ter promotie van de wasbare (zwem)luier.

Per 1 oktober 2023 is de inzameling met achterladers van Wolfswinkel met vrijwilligers (als belader) beëindigd. Vanaf dat moment verzorgt ROVA met zijladers zonder vrijwilligers de inzameling. De gemeenteraad heeft eind november 2023 ingestemd met een door de verenigingen gedragen afbouwregeling.

In het laatste kwartaal van 2023 is voorbereid om in 2024 op de milieustraat voor matrassen een nul-tarief te hanteren. Ook is voorbereid om vanaf het zomerseizoen 2024 opblaasbaar plastic speelgoed op de milieustraat gescheiden in te kunnen zamelen. Vanaf medio 2023 zijn op de milieustraat weer lachgascilinders geaccepteerd om calamiteiten in inzamelvoertuigen en/of bij verwerkers te voorkomen.