Trends en ontwikkelingen

Maatschappelijke ontwikkelingen en vraagstukken raken de fysieke leefomgeving. Dit is de ruimte waar we met z’n allen gebruik van maken en ook benut kan worden om bij te dragen aan de oplossing(en) rondom deze vraagstukken.

Voorbeelden van trends en ontwikkelingen hierin zijn:

energietransitie;
circulaire economie;
klimaatverandering;
omgevingswet;
inclusieve samenleving;
inzet op afvalpreventie en op het verhogen van kwaliteit van de ingezamelde grondstoffen;
beleefbare natuur en een groene leefomgeving.

Ontwikkelingen op gebied van energietransitie

Er is met Stedin een samenwerkingsovereenkomst gesloten om het bestaande energienet in Woudenberg te verzwaren. De komende jaren zal op basis van deze overeenkomst per wijk samen met Stedin bepaald worden waar extra verdeelstations geplaatst gaan worden. Hiermee wordt het energienet verzwaard, waardoor verdere ontwikkelingen in de energietransitie mogelijk wordt.

Ontwikkelingen op gebied van afval en grondstoffen

Er is een aantal externe ontwikkelingen welke de richting en reikwijdte van het gemeentelijk beleid mede bepalen. We benoemen enkele belangrijke ontwikkelingen:

Europees, landelijk, regionaal en lokaal is er steeds meer aandacht en draagvlak voor afvalpreventie en circulariteit, ook onder inwoners. Dat er iets moet gebeuren in het kader van afvalpreventie en circulariteit van grondstoffen wordt breed gedeeld. Tegelijkertijd verbreden de mogelijkheden voor hergebruik en recycling zich door snelle technologische ontwikkelingen.
De markt van afval en grondstoffen is sterk in beweging en daardoor fluctueren de opbrengsten en verwerkingskosten. AVU houdt dit goed voor de Gemeente Woudenberg in de gaten met als inzet hoge opbrengst en lage verwerkingskosten.
De gemeente staat samen met ROVA aan de lat om de kwaliteit van onze grondstoffen beter te monitoren en te verbeteren. Want de vervuiling is flink. Verwerkers stellen in dit verband steeds hogere kwaliteitseisen aan het te accepteren materiaal om te komen tot goed basismateriaal voor nieuwe producten. Afgekeurd PMD dient als restafval afgevoerd te worden, waardoor de kosten toenemen. Daarom werken we vanaf 2024 samen met ROVA en Verpact aan verbetering van de kwaliteit van PMD. Afkeur van Woudenbergs GFT-afval heeft nog niet plaatsgevonden. Om de kwaliteit van de grondstoffen goed te houden, lopen er diverse communicatiecampagnes richting de inwoners.

De kernboodschap luidt:

Produceer minder afval en help mee om jouw afval en grondstoffen schoner aan te bieden! Gebruik het afvalinzamelingsmiddel alleen voor het afval/ de grondstof waarvoor het bedoeld is. Want met goed gescheiden afval en grondstoffen, zorgen we er samen voor dat grondstoffen goed verwerkt kunnen worden tot basismateriaal voor nieuwe producten.
De VNG heeft de overeenkomst met de verpakkende industrie opgezegd voor de acceptatie en verwerking van PMD-afval. Onder andere de interpretatie van het acceptatieprotocol, discussie over terechte of niet-terechte afkeur en wel of niet kostendekkende vergoeding worden ter discussie gesteld. De gemeente Woudenberg volgt dit proces via AVU en ROVA, die onze belangen hierin vertegenwoordigen. De VNG tracht in een nieuwe overeenkomst per 1 januari 2025 het milieurendement centraal te stellen bij vergoedingen voor PMD en vraagt het verpakkend bedrijfsleven om te zorgen dat verpakkingsmateriaal beter recyclebaar wordt.
De verwerkingskosten van restafval stijgen onder meer door de verhoging van de afvalstoffenbelasting die de landelijke overheid heeft ingevoerd. Deze belasting zal de komende jaren naar verwachting verder stijgen waardoor de verbranding van restafval steeds duurder wordt. Daarbij komt dat er vanaf 2026 een extra CO2 heffing wordt opgelegd voor verbranding van het restafval.
Per 1 januari 2023 is het gebruik van lachgas onder de Opiumwet gebracht. Handhaving van het verbod op het innemen van lachgascilinders per 1 juli jl. heeft de afvalsector voor enorme problemen geplaatst. Voorheen werden de lachgascilinders middels een statiegeld-constructie teruggebracht naar de verkooppunten. Nu worden deze cilinders door gebruikers via hun restafval afgevoerd, waardoor ze met name in de verbrandingsinstallaties van de afvalverwerkers explosies kunnen veroorzaken (met flinke schade en kosten tot gevolg). Bovendien is het niet uitgesloten dat er hierbij slachtoffers vallen. Uiteindelijk komen deze kosten dus bij de gemeenten en vervolgens via de afvalstoffenheffing bij de inwoners terecht. Daarnaast zijn gemeenten meer geld kwijt aan voorsortering van het afval op de overslaglocaties waarbij de lachgascilinders uit het afval worden gehaald en apart worden verwerkt.